Ψάχνοντας
στο internet βρήκα ένα πολύ ενδιαφέρον site (www.diatrofi.gr) με
θέματα διατροφής, στο οποίο μπορεί να βρει κανείς χρήσιμα άρθρα. Το ντόπινγκ, όπως και η ''απλή χρήση'' συμπληρωμάτων διατροφής είναι
θέματα για τα οποία θα πρέπει όλοι να είμαστε απόλυτα ενημερωμένοι,
ώστε να μπορούμε να προφυλάξουμε τους εαυτούς μας και κυρίως τους
αθλητές και τις αθλήτριες που μας εμπιστεύονται ως προπονητές.
''Οι Ολυμπιακοί αγώνες έφεραν επί τάπητος με τον πιο επιτακτικό τρόπο το ζήτημα του ντόπινγκ
στον αθλητισμό. Ήταν επόμενο λοιπόν όλος ο αθλητικός κόσμος να εμπλακεί
σε μια συζήτηση που ξεκινούσε από το ποια είναι η επίδραση της εφεδρίνης
στον ανθρώπινο οργανισμό. Έτσι, άρχισε να ψιθυρίζεται ότι η εφεδρίνη,
ουσία που προέρχεται από το κινέζικο βότανο εφέδρα ( ή Ma Huang) , και η
οποία βρίσκεται σε πολλά σιρόπια για το βήχα και που στο παρελθόν
χρησιμοποιήθηκε για την ανακούφιση των συμπτωμάτων του άσθματος ,είναι ένα μυστηριώδες και επικίνδυνο αναβολικό.
Η αλήθεια είναι ότι η εφεδρίνη έχει διεγερτική και όχι αναβολική δράση. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, θεωρείται απαγορευμένη ουσία για τους αθλητές και συγκαταλέγεται στις ουσίες ντόπινγκ ,εκτός αν συνταγογραφηθεί από γιατρό και δηλωθεί πριν τον έλεγχο . Με την ίδια ακριβώς λογική, απαγορεύεται και η καφεΐνη όταν ξεπερνά κάποια όρια , έτσι ώστε αν ένας αθλητής πιει πολλούς καφέδες πριν από τον έλεγχο ούρων (περισσότερους από 5) , να βρεθεί ντοπαρισμένος.
Πάντως , τελευταία, η εφεδρίνη κάνει την εμφάνιση της τόσο σε χάπια αδυνατίσματος , όσο και σε προϊόντα «ενέργειας» ,τα οποία χορηγούνται σε αθλητές για περισσότερη ενέργεια και έτσι αύξηση της αθλητικής τους απόδοσης , χωρίς να εξαντλούν τα σωματικά τους αποθέματα . Μελέτες έδειξαν ότι η βραχυχρόνια χρήση εφεδρίνης σε υψηλές δόσεις , για λιγότερο από 6 μήνες , προκαλεί απώλεια βάρους σε επιλεγμένους ασθενείς και μάλιστα ότι η καφεΐνη αυξάνει την αποτελεσματικότητα της εφεδρίνης ως προς την απώλεια βάρους . Οι μελέτες αυτές έδειξαν ότι ούτε η καφεΐνη ούτε η εφεδρίνη από μόνες τους είχαν σημαντική επίδραση σε παραμέτρους της αθλητικής απόδοσης, αλλά ο συνδυασμός εφεδρίνης και καφεΐνης επέδειξε 20-30% αύξηση αυτής .
Όμως το νόμισμα έχει και άλλη όψη. Εξαιτίας της ιδιότητας της να επενεργεί στο κεντρικό νευρικό σύστημα, η εφεδρίνη προκαλεί νευρικότητα, τρόμο και αϋπνία, ενώ με παρατεταμένη κατανάλωση, προκαλεί ακόμα και ταχυκαρδία, υπέρταση και έμφραγμα . Επιπλέον, προκαλεί εθισμό , κατάρρευση του νευρικού συστήματος και προβλήματα στα νεφρά ,τα αγγεία και την καρδιά . Τα προβλήματα εντείνονται τους θερινούς μήνες ,αφού η εφεδρίνη αυξάνει την κεντρική θερμοκρασία του σώματος και ελαττώνει την εφίδρωση ,με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται συχνά κρούσματα θερμοπληξίας ,που μπορούν να οδηγήσουν το άτομο ακόμα και στο θάνατο, ιδίως όταν η εφεδρίνη συνδυάζεται με άλλα διεγερτικά , όπως η καφεΐνη, το ginseng και η guarana.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, είναι εύλογο να αναρωτιέται κανείς κατά πόσο είναι ασφαλής η ύπαρξη της ουσίας αυτής στα ευρέως κυκλοφορούντα προϊόντα αδυνατίσματος και αύξησης αθλητικής απόδοσης , που στην Αμερική χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή σε περίπου 12 εκατομμύρια του πληθυσμού.
Στις αρχές του 1980, η Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ ( FDA) απαγόρευσε την κυκλοφορία χαπιών που συνδύαζαν εφεδρίνη και καφεΐνη, αλλά ένας νόμος το 1994 απέσυρε τα διατροφικά συμπληρώματα από τον έλεγχο του FDA . Τον Ιούνιο του 1997 , όμως , ο FDA απαίτησε να μειωθεί η περιεκτικότητα των διατροφικών συμπληρωμάτων σε εφεδρίνη και να πληροφορούνται οι καταναλωτές , τουλάχιστον από την ετικέτα του προϊόντος και το εσώκλειστο φυλλάδιο, για τους κινδύνους στην υγεία που σχετίζονται με την ύπαρξη αυτής της ουσίας .Παρόλα αυτά , και παρά την απαγόρευση τους από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΙΟC) και την Παγκόσμια Υπηρεσία Αντιντόπινγκ (WADA) , τα σκευάσματα εφεδρίνης εξακολουθούν να κυκλοφορούν χωρίς λογοκρισία ανάμεσα μας και δεν είναι λίγοι αυτοί που τα θεωρούν «μαγικά φίλτρα».
Σε πολλούς αγώνες ,η διαφορά μεταξύ νίκης και ήττας εντοπίζεται μεταξύ κλασμάτων του δευτερολέπτου. Για το λόγο αυτό, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη στο ευρύ κοινό το γεγονός ότι οι αθλητές αψηφούν τις σοβαρές παρενέργειες της εφεδρίνης ,θυσιάζοντας την προσωπική τους υγεία στο βωμό της αθλητικής τους επιτυχίας .
Δυστυχώς όμως, η χρήση της εφεδρίνης δεν αποτελεί ‘κοινό μυστικό’ μόνο μεταξύ των κορυφαίων αθλητών , αλλά έχει διεισδύσει επικίνδυνα ακόμα και στο σχολικό και ερασιτεχνικό αθλητισμό. Η κατάσταση είναι χειρότερη , δεδομένου ότι στα παραπάνω ποσοστά πρέπει να προστεθεί και ο τεράστιος αριθμός αθλουμένων που κάνουν χρήση συμπληρωμάτων εφεδρίνης και παραφαρμακευτικών προϊόντων αμφίβολης προέλευσης . Όπως υπογραμμίζει και η Ελληνική Ανδρολογική Εταιρεία , σε ανακοίνωση της με αφορμή τα κρούσματα ντόπινγκ στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας , η χρήση απαγορευμένων ουσιών και συγκεκριμένα εφεδρίνης από κορυφαίους αθλητές , αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου , καθώς εκτεταμένη χρήση της γίνεται και από εφήβους . Οι αρμόδιοι της εταιρίας αυτής , επικαλούνται στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το 3% των Ελλήνων εφήβων ηλικίας 16 ετών , παίρνουν εφεδρίνη για αύξηση της αθλητικής τους απόδοσης , με αποτέλεσμα οι νέοι αθλητές να κινδυνεύουν από σοβαρές ανεπιθύμητες παρενέργειες. Μεγαλύτερες διαστάσεις έχει πάρει το θέμα στη Γερμανία και τις ΗΠΑ, όπου τα αντίστοιχα ποσοστά εφήβων που κάνουν χρήση εφεδρίνης φτάνουν τα 21% και 11% αντίστοιχα .
Μετά και από αυτές τις ανακοινώσεις, ο FDA ζήτησε τον έλεγχο όλων των προϊόντων που περιέχουν εφεδρίνη , καθώς νέα στοιχεία απέδειξαν ότι η ουσία αυτή ευθύνεται για το θάνατο πολλών ατόμων στις ΗΠΑ . Παράλληλα, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) της χώρας μας, ξεκίνησε ελέγχους σε αποθήκες , καταστήματα προϊόντων υγιεινής διατροφής και γυμναστήρια, μετά κυρίως από τις προειδοποιήσεις του Ιατρικού Συλλόγου Αθήνας ότι προϊόντα με μεγάλες δόσεις εφεδρίνης και καφεΐνης πωλούνται ανεξέλεγκτα ως συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν στην απώλεια βάρους και στην αύξηση της αθλητικής απόδοσης. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι είναι επικίνδυνη η χρήση περισσότερων από 24 ml την ημέρα για χρονικό διάστημα μιας εβδομάδας . Δυστυχώς όμως, οι περισσότερες οδηγίες των σκευασμάτων εφεδρίνης προτείνουν ακόμη και 109 ml εφεδρίνης σε μια μόνο δόση , ενώ οι ειδικοί συνιστούν να απαγορευτεί η κυκλοφορία χαπιών που έχουν πάνω από 8 ml της ουσίας αυτής .
Δεν ξέρω αν ζαλιστήκατε , αλλά αυτά τα ελάχιστα μάλλον φτάνουν για να πειστείτε ότι η εφεδρίνη , κάθε άλλο παρά το υποσχόμενο ‘μαγικό φίλτρο’ είναι . Ίσως , οι αθλητές όλου του κόσμου θα πρέπει να αναζητήσουν άλλους τρόπους επίτευξης των στόχων τους , τρόπους που να μη θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και την αξιοπρέπεια τους .Γιατί , μεταξύ μας , καλύτερα τελευταίος στην κούρσα αλλά ‘καθαρός’ από απαγορευμένες ουσίες, παρά πρώτος και ‘στιγματισμένος’ . Τι λέτε ; ''
Γράφει η κα Νικολαϊδου Άννα, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος
Από το www.diatrofi.gr
Η αλήθεια είναι ότι η εφεδρίνη έχει διεγερτική και όχι αναβολική δράση. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, θεωρείται απαγορευμένη ουσία για τους αθλητές και συγκαταλέγεται στις ουσίες ντόπινγκ ,εκτός αν συνταγογραφηθεί από γιατρό και δηλωθεί πριν τον έλεγχο . Με την ίδια ακριβώς λογική, απαγορεύεται και η καφεΐνη όταν ξεπερνά κάποια όρια , έτσι ώστε αν ένας αθλητής πιει πολλούς καφέδες πριν από τον έλεγχο ούρων (περισσότερους από 5) , να βρεθεί ντοπαρισμένος.
Πάντως , τελευταία, η εφεδρίνη κάνει την εμφάνιση της τόσο σε χάπια αδυνατίσματος , όσο και σε προϊόντα «ενέργειας» ,τα οποία χορηγούνται σε αθλητές για περισσότερη ενέργεια και έτσι αύξηση της αθλητικής τους απόδοσης , χωρίς να εξαντλούν τα σωματικά τους αποθέματα . Μελέτες έδειξαν ότι η βραχυχρόνια χρήση εφεδρίνης σε υψηλές δόσεις , για λιγότερο από 6 μήνες , προκαλεί απώλεια βάρους σε επιλεγμένους ασθενείς και μάλιστα ότι η καφεΐνη αυξάνει την αποτελεσματικότητα της εφεδρίνης ως προς την απώλεια βάρους . Οι μελέτες αυτές έδειξαν ότι ούτε η καφεΐνη ούτε η εφεδρίνη από μόνες τους είχαν σημαντική επίδραση σε παραμέτρους της αθλητικής απόδοσης, αλλά ο συνδυασμός εφεδρίνης και καφεΐνης επέδειξε 20-30% αύξηση αυτής .
Όμως το νόμισμα έχει και άλλη όψη. Εξαιτίας της ιδιότητας της να επενεργεί στο κεντρικό νευρικό σύστημα, η εφεδρίνη προκαλεί νευρικότητα, τρόμο και αϋπνία, ενώ με παρατεταμένη κατανάλωση, προκαλεί ακόμα και ταχυκαρδία, υπέρταση και έμφραγμα . Επιπλέον, προκαλεί εθισμό , κατάρρευση του νευρικού συστήματος και προβλήματα στα νεφρά ,τα αγγεία και την καρδιά . Τα προβλήματα εντείνονται τους θερινούς μήνες ,αφού η εφεδρίνη αυξάνει την κεντρική θερμοκρασία του σώματος και ελαττώνει την εφίδρωση ,με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται συχνά κρούσματα θερμοπληξίας ,που μπορούν να οδηγήσουν το άτομο ακόμα και στο θάνατο, ιδίως όταν η εφεδρίνη συνδυάζεται με άλλα διεγερτικά , όπως η καφεΐνη, το ginseng και η guarana.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, είναι εύλογο να αναρωτιέται κανείς κατά πόσο είναι ασφαλής η ύπαρξη της ουσίας αυτής στα ευρέως κυκλοφορούντα προϊόντα αδυνατίσματος και αύξησης αθλητικής απόδοσης , που στην Αμερική χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή σε περίπου 12 εκατομμύρια του πληθυσμού.
Στις αρχές του 1980, η Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ ( FDA) απαγόρευσε την κυκλοφορία χαπιών που συνδύαζαν εφεδρίνη και καφεΐνη, αλλά ένας νόμος το 1994 απέσυρε τα διατροφικά συμπληρώματα από τον έλεγχο του FDA . Τον Ιούνιο του 1997 , όμως , ο FDA απαίτησε να μειωθεί η περιεκτικότητα των διατροφικών συμπληρωμάτων σε εφεδρίνη και να πληροφορούνται οι καταναλωτές , τουλάχιστον από την ετικέτα του προϊόντος και το εσώκλειστο φυλλάδιο, για τους κινδύνους στην υγεία που σχετίζονται με την ύπαρξη αυτής της ουσίας .Παρόλα αυτά , και παρά την απαγόρευση τους από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΙΟC) και την Παγκόσμια Υπηρεσία Αντιντόπινγκ (WADA) , τα σκευάσματα εφεδρίνης εξακολουθούν να κυκλοφορούν χωρίς λογοκρισία ανάμεσα μας και δεν είναι λίγοι αυτοί που τα θεωρούν «μαγικά φίλτρα».
Σε πολλούς αγώνες ,η διαφορά μεταξύ νίκης και ήττας εντοπίζεται μεταξύ κλασμάτων του δευτερολέπτου. Για το λόγο αυτό, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη στο ευρύ κοινό το γεγονός ότι οι αθλητές αψηφούν τις σοβαρές παρενέργειες της εφεδρίνης ,θυσιάζοντας την προσωπική τους υγεία στο βωμό της αθλητικής τους επιτυχίας .
Δυστυχώς όμως, η χρήση της εφεδρίνης δεν αποτελεί ‘κοινό μυστικό’ μόνο μεταξύ των κορυφαίων αθλητών , αλλά έχει διεισδύσει επικίνδυνα ακόμα και στο σχολικό και ερασιτεχνικό αθλητισμό. Η κατάσταση είναι χειρότερη , δεδομένου ότι στα παραπάνω ποσοστά πρέπει να προστεθεί και ο τεράστιος αριθμός αθλουμένων που κάνουν χρήση συμπληρωμάτων εφεδρίνης και παραφαρμακευτικών προϊόντων αμφίβολης προέλευσης . Όπως υπογραμμίζει και η Ελληνική Ανδρολογική Εταιρεία , σε ανακοίνωση της με αφορμή τα κρούσματα ντόπινγκ στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας , η χρήση απαγορευμένων ουσιών και συγκεκριμένα εφεδρίνης από κορυφαίους αθλητές , αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου , καθώς εκτεταμένη χρήση της γίνεται και από εφήβους . Οι αρμόδιοι της εταιρίας αυτής , επικαλούνται στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το 3% των Ελλήνων εφήβων ηλικίας 16 ετών , παίρνουν εφεδρίνη για αύξηση της αθλητικής τους απόδοσης , με αποτέλεσμα οι νέοι αθλητές να κινδυνεύουν από σοβαρές ανεπιθύμητες παρενέργειες. Μεγαλύτερες διαστάσεις έχει πάρει το θέμα στη Γερμανία και τις ΗΠΑ, όπου τα αντίστοιχα ποσοστά εφήβων που κάνουν χρήση εφεδρίνης φτάνουν τα 21% και 11% αντίστοιχα .
Μετά και από αυτές τις ανακοινώσεις, ο FDA ζήτησε τον έλεγχο όλων των προϊόντων που περιέχουν εφεδρίνη , καθώς νέα στοιχεία απέδειξαν ότι η ουσία αυτή ευθύνεται για το θάνατο πολλών ατόμων στις ΗΠΑ . Παράλληλα, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) της χώρας μας, ξεκίνησε ελέγχους σε αποθήκες , καταστήματα προϊόντων υγιεινής διατροφής και γυμναστήρια, μετά κυρίως από τις προειδοποιήσεις του Ιατρικού Συλλόγου Αθήνας ότι προϊόντα με μεγάλες δόσεις εφεδρίνης και καφεΐνης πωλούνται ανεξέλεγκτα ως συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν στην απώλεια βάρους και στην αύξηση της αθλητικής απόδοσης. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι είναι επικίνδυνη η χρήση περισσότερων από 24 ml την ημέρα για χρονικό διάστημα μιας εβδομάδας . Δυστυχώς όμως, οι περισσότερες οδηγίες των σκευασμάτων εφεδρίνης προτείνουν ακόμη και 109 ml εφεδρίνης σε μια μόνο δόση , ενώ οι ειδικοί συνιστούν να απαγορευτεί η κυκλοφορία χαπιών που έχουν πάνω από 8 ml της ουσίας αυτής .
Δεν ξέρω αν ζαλιστήκατε , αλλά αυτά τα ελάχιστα μάλλον φτάνουν για να πειστείτε ότι η εφεδρίνη , κάθε άλλο παρά το υποσχόμενο ‘μαγικό φίλτρο’ είναι . Ίσως , οι αθλητές όλου του κόσμου θα πρέπει να αναζητήσουν άλλους τρόπους επίτευξης των στόχων τους , τρόπους που να μη θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και την αξιοπρέπεια τους .Γιατί , μεταξύ μας , καλύτερα τελευταίος στην κούρσα αλλά ‘καθαρός’ από απαγορευμένες ουσίες, παρά πρώτος και ‘στιγματισμένος’ . Τι λέτε ; ''
Γράφει η κα Νικολαϊδου Άννα, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος
Από το www.diatrofi.gr
